Η μουσουλμανική «ανοχή» προς τους μη-μουσουλμάνους

Στο άρθρο αυτό συνοψίσαμε για σας τα όσα είπε πρόσφατα στο πρόγραμμα “Shariah and Life” («Σαρία και ζωή») στο al-Jazeera TV ο σεΐχης Yusuf al-Qaradawi, εξηγώντας σε ένα μουσουλμανικό κοινό ότι το Ισλάμ είναι μια θρησκεία ανοχής.

Ο Δρ al-Qaradawi ξεκίνησε τις παρατηρήσεις του αναφέροντας δύο κορανικούς στίχους: Ο πρώτος ήταν από τη sura Hud (11:118), όπου ο Μουχάμμαντ είπε ότι ο Αλλάχ θα μπορούσε να κάνει όλους τους ανθρώπους μουσουλμάνους, αν ήθελε. Ένας παρόμοιος στίχος βρίσκεται στη Yunus (10:99), όπου ο Αλλάχ υπενθύμισε στον Μουχάμμαντ ότι δεν θα μπορούσε να αναγκάσει τους ανθρώπους να γίνουν μουσουλμάνοι, δεδομένου ότι ο Αλλάχ ο ίδιος δεν το είχε κάνει.

Υπάρχουν τρία πράγματα που πρέπει να θυμάστε όταν ακούτε τέτοια κείμενα. Το πρώτο είναι ότι συνήθως γράφτηκαν στη Μέκκα, πριν ο Μουχάμμαντ γίνει στρατιωτικός ηγέτης, όταν στηριζόταν μόνο στο κήρυγμα του για να προσελκύσει οπαδούς (το αποτέλεσμα ήταν μια θεαματική αποτυχία). Μουσουλμάνοι μελετητές έχουν συμφωνήσει καθ’ όλη τη διάρκεια της ισλαμικής ιστορίας ότι πολλά, αν όχι όλα αυτά τα «ανεκτικά» εδάφια καταργήθηκαν από τα μεταγενέστερα και πιο μαχητικά τμήματα του Κορανίου τα γραμμένα στη Μεδίνα.

Το δεύτερο πράγμα που πρέπει να κατανοήσουμε είναι ότι οι στίχοι μέσα στο γενικό τους πλαίσιο συχνά διδάσκουν το αντίθετο της ανοχής και του ελέους. Η επόμενη στροφή στην Hud υπενθυμίζει στους ανθρώπους ότι οι μη-μουσουλμάνοι θα ριχτούν στην κόλαση, και οι στίχοι της σούρα Yunus πριν και μετά από τοεν λόγω απόσπασμα ενημερώνουν τους μη-μουσουλμάνους ότι θα είναι οι τελικοί χαμένοι και τα αντικείμενα της οργής του Αλλάχ.

Το τρίτο πράγμα που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι η πρωταρχική διδασκαλία του Μουχάμμαντ ήταν ότι μόνο το Ισλάμ είναι αποδεκτό από τον Αλλάχ. Το Al-Imran, ένα κεφάλαιο του Κορανίου που γράφτηκε αργότερα στη Μεδίνα, το αναφέρει αυτό στο 3:19, και στους γύρω στίχους περιγράφει το μαρτύριο των μη-μουσουλμάνων στη μετά θάνατον ζωή. Ο Αλλάχ μπορεί να επιτρέπει σε κάποιους να μην είναι μουσουλμάνοι, και σε ορισμένες περιπτώσεις, εμποδίζει κάποιους από το να δεχτούν το Ισλάμ, αλλά όλοι αυτοί θα καταλήξουν να υποφέρουν στην κόλαση.

Ο Δρ al-Qaradawi συνέχισε με την ανάλυσή του για την «μουσουλμάνικη ανοχή». Όπως συμβαίνει πάντα, μίλησε από την πλευρά του κανόνα της πλειοψηφίας, την άνετη θέση όσων βρίσκονται στην εξουσία. Οι Μουσουλμάνοι βλέπουν συνήθως την πραγματικότητα μόνο από την πλευρά τους· δεν μιλούσε από τη σκοπιά ενός Κόπτη στην Αίγυπτο, ενός καθολικού στο νότιο Σουδάν, ενός Εβραίου στην Καζαμπλάνκα, ή ενός Χαλδαίου στη Μοσούλη. Είναι κάπως σαν να ακούμε έναν Αμερικάνο ιδιοκτήτη δούλων να μιλά για τα ωφέλη της δουλείας των δούλων του, αντί να τους επιτρέπει να πουν τις δικές τους ιστορίες.

Σύμφωνα με τον al-Qaradawi, οι Μουσουλμάνοι πάντα αντιμετωπίζουν με το μεγαλύτερο έλεος αυτούς τους τυχερούς ανθρώπους στους οποίους έφεραν το φως του Ισλάμ. Ποτέ δεν προσπάθησαν να εξαφανίσουν αυτούς τους ανθρώπους ή τις πεποιθήσεις τους (αυτό είναι δύσκολο να το κατανοήσουμε, με βάση τη συνολική εξαφάνιση των Χριστιανών και των Εβραίων της Αραβίας, η των Ζωροαστρών του Ιράν, και των Βουδιστών του Αφγανιστάν). Το μεγαλύτερο παράδειγμα της ανοχής των  μουσουλμάνων, σύμφωνα με τον Σεΐχη, είναι ότι το Ισλάμ επιτρέπει σε χριστιανές και Εβραίες γυναίκες να παντρεύονται άντρες μουσουλμάνους. Αγνοεί το γεγονός ότι τα παιδιά αυτών των γάμων θα πρέπει να ανατραφούν ως μουσουλμάνοι, ότι οι μουσουλμάνες γυναίκες δεν επιτρέπεται να παντρευτούν μη μουσουλμάνους άνδρες, και ότι σε περίπτωση διαζυγίου ή θανάτου του συζύγου οι μη μουσουλμάνες σύζυγοι δεν επιτρέπεται να τον κληρονομήσουν. Η απλή αλήθεια είναι ότι οι γάμοι μεταξύ των μη-μουσουλμάνων γυναικών και των μουσουλμάνων συζύγων τους δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να αυξάνουν τη μουσουλμανική δύναμη και επιρροή.

Στη συνέχεια στην εκπομπή παίχτηκε απόσπασμα με τον Λιβανέζο καθηγητή χριστιανικής φιλοσοφίας Mushir Aoun. Ο Aoun υποστήριξε ότι η «ανοχή» είναι ένας ψευδεπίγραφος όρος στον αραβικό κόσμο, διότι το μόνο που σημαίνει είναι ότι η πλειοψηφία επιτρέπει στη μειοψηφία να έχει κάποια δικαιώματα, είτε πρόκειται για τη θρησκευτική μειονότητα των Αράβων χριστιανών ή για την πολιτική μειονότητα του Αράβων κοσμικών. Η ανοχή, σύμφωνα με τον Aoun, δεν μπορεί ποτέ να επιλύσει τις εντάσεις που υπάρχουν στον αραβικό και ισλαμικό κόσμο, διότι η ανοχή ξεκινά με την προϋπόθεση ότι η πλειοψηφία κατέχει την αλήθεια και είναι πρόθυμη να παραχωρήσει ορισμένη από αυτή την αλήθεια, προς όφελος της μειονότητας. Η μόνη λύση σύμφωνα με τον καθηγητή, είναι να οικοδομήσουμε ένα ίδρυμα χωρίς θρησκευτική επιρροή που δίνει απόλυτη ισότητα σε όλους τους ανθρώπους.

Ο σεΐχης έκλεισε το πρόγραμμα επαναλαμβάνοντας απλώς αυτό που είχε πει πριν από την παρέμβαση του καθηγητή: ότι το Ισλάμ δίνει δικαιώματα σε μη-μουσουλμάνους που ζουν σε μουσουλμανικές κοινωνίες. Δεν μας είπε βέβαια πόσο περιορισμένα είναι τα δικαιώματα αυτά, ούτε κάτω από ποιες προϋποθέσεις δίνονται… Φαίνεται ότι η έννοια του να ζουν όλοι οι άνθρωποι, Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί, Εβραίοι, ή άθεοι, με απόλυτη ισότητα δικαιωμάτων σε μια κοινωνία όπου οι μουσουλμάνοι είναι πλειοψηφία, είναι κάτι που ο Yusuf al-Qaradawi και οι λοιποί αυθεντικοί ισλαμιστές δεν μπορούν καν να κατανοήσουν.